Je hebt aandelen opgebouwd en vraagt je af of je daar belasting over betaalt. Misschien heb je ook spaargeld of crypto en zie je door alle regels niet meer hoe het precies werkt. In dit artikel leg ik je helder en stap voor stap uit wanneer je belasting betaalt over aandelen, hoe box 3 in 2025 wordt berekend en welke uitzonderingen er zijn. Je krijgt praktische rekenvoorbeelden, tips uit mijn dagelijkse adviespraktijk en aandachtspunten rond dividend en buitenlandse beleggingen. Zo ga je met vertrouwen je belastingaangifte in.
Wat valt er in box 3 onder aandelen en vermogen
Particuliere beleggingen in aandelen, beleggingsfondsen en ETF’s horen in box 3. Ook spaargeld, beleggingsvastgoed en bijvoorbeeld crypto vallen hieronder. De Belastingdienst kijkt naar de waarde op de peildatum 1 januari van het jaar waarover je aangifte doet. Je eigen woning hoort niet in box 3. Bezit je minimaal 5 procent van de aandelen in een onderneming, dan val je met dat belang doorgaans in box 2 en gelden andere regels.
Wanneer betaal je belasting en hoeveel
In 2025 heb je een heffingsvrij vermogen. Tot € 57.684 betaal je als alleenstaande geen box 3 belasting. Met een fiscale partner is dit samen € 115.368. Kom je boven de vrijstelling, dan betaal je niet over het hele vermogen, maar over het deel boven de vrijstelling. Het belastingtarief over het berekende rendement is in 2025 36 procent.
Fictieve rendementen 2025 en vooruitblik 2026
De Belastingdienst rekent met fictieve rendementen. Voor 2025 gelden voorlopig de volgende percentages: beleggingen 5,88 procent, spaargeld 1,44 procent en schulden 2,62 procent negatief. In 2026 stijgt het fictieve rendement op beleggingen naar 7,78 procent. Het tarief in box 3 blijft 36 procent. Deze percentages worden jaarlijks vastgesteld en kunnen wijzigen.
Hoe rekent de Belastingdienst precies
De berekening verloopt in drie stappen. Eerst bepaal je de waarde van je bezittingen en schulden op 1 januari. Daarna berekent de Belastingdienst per categorie een fictief rendement. Tot slot wordt gekeken welk deel van je totale vermogen boven de vrijstelling uitkomt. Dat deel van het totale fictieve rendement wordt belast tegen 36 procent.
Rekenvoorbeeld 1: alleen aandelen
Stel, je hebt op 1 januari 2025 € 90.000 aan aandelen en geen spaargeld. Het deel boven de vrijstelling is € 90.000 minus € 57.684 is € 32.316. Het fictieve rendement op aandelen is 5,88 procent. Op het belaste deel komt dat neer op ongeveer € 1.900. Hierover betaal je 36 procent belasting. Dat is afgerond € 684.
Rekenvoorbeeld 2: mix van sparen en beleggen
Stel, je hebt € 120.000 waarvan € 60.000 in aandelen en € 60.000 op een spaarrekening. Het totale fictieve rendement is € 60.000 maal 5,88 procent plus € 60.000 maal 1,44 procent is € 4.392. Het deel boven de vrijstelling is € 120.000 minus € 57.684 is € 62.316. De verhouding is € 62.316 gedeeld door € 120.000 is circa 51,9 procent. Belast wordt dus ongeveer 51,9 procent van € 4.392 is € 2.283. Daarover betaal je 36 procent is circa € 822.
Dividendbelasting en verrekenen
Keert een fonds of bedrijf dividend uit, dan wordt vaak 15 procent Nederlandse dividendbelasting ingehouden. Die kun je meestal verrekenen in je aangifte. Bij buitenlandse dividenden kunnen andere tarieven gelden. Controleer de dividendnota of het jaaroverzicht van je broker. Meer achtergrond lees je in dit overzicht over dividendbelasting dividendbelasting.
Uitzonderingen en bijzondere situaties
Groene beleggingen in een door de overheid erkend groenfonds kunnen in 2025 gedeeltelijk zijn vrijgesteld. De vrijstelling per persoon is maximaal € 26.321. Let erop dat vrijstelling en heffingskorting voor groene beleggingen dalen en volgens de huidige plannen per 2027 vervallen. Vermogen op een geblokkeerde pensioenrekening valt doorgaans niet in box 3. Uitkeringen tellen later mee in box 1. Heb je een aanmerkelijk belang van 5 procent of meer, dan hoort dat in box 2 en gelden andere tarieven.
Veelgemaakte fouten die ik vaak zie
De peildatum 1 januari wordt nog wel eens vergeten. Noteer je standen tijdig of download je jaaroverzichten. Vergeet bovendien schulden niet, die drukken je grondslag. Buitenlandse bronbelasting op dividend wordt soms niet verrekend terwijl het kan. Tot slot zie ik dat mensen crypto of buitenlandse rekeningen niet meenemen. Ook die moet je opgeven. Wil je weten wat mag en wat niet rond crypto, bekijk dan dit artikel over uitbetalen van crypto crypto en belasting.
Toekomst en wijzigingen
Tot en met 2027 geldt een overbruggingsstelsel met fictieve rendementen. Het plan is om vanaf 2028 het werkelijke rendement te belasten. Voor 2026 is aangekondigd dat het heffingsvrije vermogen daalt naar € 51.396 per persoon, terwijl het fictieve rendement op beleggingen stijgt naar 7,78 procent. Houd daarom jaarlijks de nieuwe percentages in de gaten en pas je inschattingen op tijd aan.
Praktische tip
Controleer rond het einde van het jaar of een andere verdeling tussen spaargeld en beleggingen of het aflossen van een kleine schuld jouw box 3 positie verbetert. Een goede voorbereiding scheelt vaak geld en stress. Twijfel je, vraag een adviseur mee te kijken. Verwacht je nog geld terug, lees dan wanneer een teruggave meestal wordt uitbetaald belasting terugkrijgen.
Betaal je belasting over aandelen in 2025, dan draait het om drie zaken: de peildatum 1 januari, het heffingsvrije vermogen en het fictieve rendement per categorie. Met de voorbeelden hierboven kun je jouw situatie inschatten en verrassingen voorkomen. Blijf alert op jaarlijkse wijzigingen en bewaar je overzichten zorgvuldig. Kom je er niet uit, schakel dan een adviseur in. Zo houd je meer tijd en rust over voor je beleggingsdoelen.
Veelgestelde vragen
Betaal je belasting over aandelen als je onder de vrijstelling blijft
Valt jouw vermogen op 1 januari 2025 onder € 57.684 als alleenstaande of onder € 115.368 met fiscale partner, dan hoef je geen box 3 belasting te betalen. In dat geval is Betaal Je Belasting Over Aandelen niet aan de orde. Kom je erboven, dan betaal je alleen over het deel boven de vrijstelling.
Moet ik belasting betalen als ik aandelen met winst verkoop
Nee, in box 3 betaal je geen directe winstbelasting bij verkoop. De Belastingdienst rekent met een fictief rendement op je vermogen. Of je in een jaar winst of verlies maakte is niet doorslaggevend. Betaal Je Belasting Over Aandelen gebeurt via het berekende fictieve rendement en het tarief van 36 procent.
Hoe werkt Betaal Je Belasting Over Aandelen in combinatie met dividendbelasting
Over uitgekeerd dividend wordt vaak 15 procent dividendbelasting ingehouden. Die mag je doorgaans verrekenen met je inkomstenbelasting. Bij buitenlandse dividenden gelden soms andere tarieven en regels. Bewaar daarom je dividendnota en jaaroverzicht, zodat je de ingehouden bronbelasting kunt terugvragen of verrekenen.
Wanneer horen aandelen in box 2 in plaats van box 3
Bezits je samen of alleen 5 procent of meer van de aandelen in een BV of NV, dan heb je een aanmerkelijk belang. Inkomen daaruit hoort in box 2 met andere tarieven en regels. Gaat het om beursbeleggingen zonder aanmerkelijk belang, dan val je met Betaal Je Belasting Over Aandelen in box 3.
Hoe geef ik buitenlandse aandelen en crypto op in box 3
Je geeft de waarde op peildatum 1 januari op, ook als de broker of beurs in het buitenland zit. Buitenlandse bronbelasting op dividend kun je vaak verrekenen. Crypto valt ook in box 3. Betaal Je Belasting Over Aandelen en andere beleggingen door alles volledig en juist te vermelden in je aangifte.
