Je haalt geld op via een platform of met een actie in je netwerk en dan komt de vraag op tafel: wat betekent dit voor de belasting. Is het een schenking, omzet of een investering en hoe zit het met btw en box 3. In dit artikel neem ik je stap voor stap mee. Je leest wanneer schenkbelasting speelt, wanneer inkomsten en btw aan de orde zijn en hoe je als gever of investeerder rekent. Ook deel ik praktische tips uit de praktijk, zodat jij zonder verrassingen kunt crowdfunden.
Wat bedoelen we met crowdfunding in fiscale zin
Crowdfunding is een verzamelnaam voor geld ophalen bij een groep mensen om een doel te bereiken. Dat doel kan een bedrijf starten, een product lanceren, een goed doel steunen of een persoonlijk project zijn. Fiscaal maakt het uit welke tegenprestatie er tegenover de bijdrage staat en in welke hoedanigheid je handelt. Die twee factoren bepalen of je praat over schenking, lening, deelname in aandelen of omzet met mogelijk btw.
Vier hoofdvormen
In de praktijk zie ik vier hoofdvormen terugkomen. Donatie zonder tegenprestatie, donatie met een kleine of substantiële tegenprestatie, lening met rente en aandelen of winstdeelname. De fiscale gevolgen verschillen per variant. Hieronder zet ik het helder uiteen, inclusief veel voorkomende valkuilen waar ik makers, stichtingen en ondernemers regelmatig op coach.
Donaties en schenkbelasting
Krijg je bijdragen zonder tegenprestatie en is er geen sprake van ondernemingsomzet, dan spreekt de wet van schenkingen. De Belastingdienst ziet elke losse bijdrage als een afzonderlijke schenking. Dat betekent dat per gever gekeken wordt of de jaarlijkse vrijstelling is overschreden.
Vrijstelling per schenker
Voor 2025 geldt een vrijstelling van € 2.690 per schenker. Blijft de totale bijdrage van een persoon aan jouw actie in dat jaar onder dit bedrag, dan betaal je over die schenking geen schenkbelasting. Komt een persoon daarboven, dan doe je aangifte schenkbelasting en betaal je over het meerdere het toepasselijke tarief. De aangifte doe je uiterlijk voor 1 maart na het jaar waarin je de schenking ontving.
Partners en meerdere giften
Let op dat partners fiscaal als één schenker tellen. Ontvang je bedragen van twee personen die fiscaal partners zijn, dan tel je die bijdragen bij elkaar op. Dat klinkt logisch, maar in drukke campagnes wordt dit nog weleens over het hoofd gezien.
Administratie is cruciaal
Omdat elke donatie apart telt, moet je kunnen aantonen van wie, wanneer en hoeveel je ontving. In de praktijk zorg je minimaal voor deze gegevens per bijdrage:
- Het bedrag en de datum van de donatie
- De naam en het bankrekeningnummer van de gever
- Eventuele omschrijving of campagne referentie
Wanneer deze gegevens niet beschikbaar zijn, kan de fiscus het volledige opgehaalde bedrag aanmerken als één schenking. Dan kun je maar eenmalig de vrijstelling gebruiken en loop je mogelijk tegen een fors bedrag aan schenkbelasting aan. Dit is de meest kostbare fout die ik bij particuliere acties zie. Zorg dus dat jouw platform of jijzelf deze gegevens netjes vastlegt en bewaart.
Ontvangst onder een voorwaarde
Komt het geld onder een duidelijke voorwaarde binnen, bijvoorbeeld alleen te besteden aan medische kosten of een onderwijsdoel, dan kan er voor de ontvanger sprake zijn van een schuldpositie zolang aan de voorwaarde nog niet is voldaan. In de aangifte vermogen kun je die verplichting in mindering brengen op de bezittingen. Controleer in zulke situaties altijd de exacte formulering op de pagina en in de bevestigingen richting donateurs.
Donaties met tegenprestatie en btw
Veel campagnes bieden een beloning. Denk aan een gesigneerde cd, toegang tot een try out of een exclusieve rondleiding. Fiscaal is dit in beginsel geen schenking, maar een levering of dienst. Daardoor ontstaat omzet en in veel gevallen ook btw.
Wanneer is btw verschuldigd
Is de tegenprestatie meer dan bijkomstig, dan is er sprake van een gewone verkoop. De vergoeding is omzet en er is btw verschuldigd. Het tarief hangt af van het product of de dienst. Culturele prestaties en boeken vallen soms onder negen procent, veel goederen en diensten vallen onder eenentwintig procent. Is de tegenprestatie echt van geringe waarde, dan blijft de betaling in wezen een gift en speelt btw in beginsel niet.
Waarde en splitsing
Bij beloningen die deels symbolisch en deels substantieel zijn, is het verstandig een zakelijke waarde te bepalen. Je kunt dan splitsen in een deel dat als vergoeding telt en een deel dat als gift kwalificeert. Ik laat makers vaak vooraf een prijzenlijst opstellen, zodat zij bij een controle kunnen laten zien dat de toegepaste waardering niet willekeurig is. Dat voorkomt discussie.
Bon of kwitantie aan particulieren
Je bent als ondernemer voor de btw niet verplicht om aan particulieren een factuur met btw specificatie te geven. Dat verandert niets aan de btw plicht zelf. Verwerk de omzet en de btw gewoon in je administratie en aangifte. Zo houd je grip op je marges en voorkom je verrassingen achteraf.
Ben je ondernemer of niet
De hoedanigheid waarin je crowdfundet is bepalend. Werk je als ondernemer, dan vallen opbrengsten en kosten in jouw onderneming. Ben je geen ondernemer, dan kom je uit bij resultaat uit overige werkzaamheden of bij schenkingen wanneer er geen tegenprestatie is.
Ondernemer voor de inkomstenbelasting
Als je als zzp er of als eenmanszaak campagne voert voor je project, dan zijn donaties met een tegenprestatie reguliere omzet. Ook pure donaties kunnen bij ondernemers in de winst vallen als ze functioneel samenhangen met jouw bedrijfsactiviteiten. Over de winst betaal je dan inkomstenbelasting. Meer achtergrond over tarieven en ondernemersfaciliteiten vind je in dit overzicht voor zelfstandigen via hoeveel belasting betaal je als zzp.
BV of stichting
Voer je de campagne vanuit een BV, dan valt de winst onder de vennootschapsbelasting. Ook vergoedingen voor een platform dat je zelf exploiteert zijn dan omzet. Wil je precies weten hoe de vennootschapsbelasting werkt, bekijk dan de gids over belasting voor de BV. Bij stichtingen en verenigingen moet je beoordelen of zij een onderneming drijven. Zo ja, dan behoort de opbrengst tot de winst. Heeft de stichting een ANBI status, dan zijn ontvangen schenkingen in beginsel vrijgesteld van schenkbelasting, maar let op de verhouding tussen beheerkosten en bestedingen en op eventuele tegenprestaties.
Geen ondernemer
Ben je geen ondernemer en bied je een duidelijke beloning, dan kan sprake zijn van resultaat uit overige werkzaamheden. Je geeft de opbrengst dan aan in de aangifte inkomstenbelasting. Is er geen tegenprestatie en gaat het om particuliere steun, dan val je terug op het regime van schenkingen zoals hierboven uitgelegd.
Lenen via crowdfunding
Bij lening crowdfunding leent de achterban jou geld. Jij betaalt rente en lost af. Voor degene die uitleent is de rente een voordeel. De fiscale behandeling verschilt voor particulieren en ondernemers.
Particulier die investeert
De waarde van de vordering hoort bij de bezittingen in box 3. Over het saldo op de peildatum betaal je vermogensrendementsheffing volgens de dan geldende regels. Al bijgeschreven rente telt mee in het banksaldo. Transactiekosten zijn voor particulieren doorgaans niet aftrekbaar. Doe je veel meer dan normaal vermogensbeheer, dan kan de situatie anders uitpakken. Laat je in dat geval gericht adviseren.
Zakelijk investeren
Investeert jouw onderneming, dan staat de vordering op de balans. Rente is opbrengst. Kosten zoals platform fee zijn aftrekbaar. Valt een lening oninbaar, dan kun je afwaarderen ten laste van de winst mits zakelijk. In kwetsbare situaties komen herkwalificatie vraagstukken op tafel, zoals een lening die door de voorwaarden economisch op kapitaal lijkt. In de praktijk van crowdfunding, waar onafhankelijke partijen onder marktcondities handelen, zie ik dat zelden. Leg de zakelijke afwegingen wel goed vast.
Kwijtschelding
Bij nood kan een geldgever een deel kwijtschelden. Voor de ontvanger kan dan een winst ontstaan. Onder voorwaarden bestaat er een vrijstelling voor kwijtscheldingswinst, voor zover deze de te verrekenen verliezen overtreft. Dat vereist een zakelijk karakter van de kwijtschelding en een duidelijke onderbouwing dat verhaal feitelijk niet meer mogelijk is.
Aandelen en winstdeelname
Krijgen gevers aandelen of een recht op winst, dan hebben we het over risicodragend kapitaal. Voor de ontvanger kan de inbreng leiden tot winst of kapitaalstorting, afhankelijk van de structuur. Voor de investeerder kan het belang in box 3 vallen, of bij een aanmerkelijk belang in box 2. Beoordeel hierbij altijd of er daadwerkelijk sprake is van aandelen en of de drempels voor aanmerkelijk belang worden gehaald.
Gever, ontvanger en platform
Een campagne kent meestal drie hoeken. Degene die geeft of investeert, degene die ontvangt en het platform. Elk van deze partijen heeft zijn eigen aangifte en aangifteplicht. Door die rollen te onderscheiden voorkom je misverstanden en dubbele belasting.
De gever of investeerder
Voor gevers zijn giften aan een particulier of aan een niet kwalificerende instelling niet aftrekbaar. Giften aan een ANBI kunnen binnen de bekende regels wel in aftrek komen. Voor particuliere investeerders zijn leningen box 3 bezittingen. Eenmalige symbolische beloningen leveren geen aftrekpost op, het is eerder een leuke souvenir dan een zakelijke uitgave.
De ontvanger
De ontvanger verwerkt schenkingen, omzet of financiering afhankelijk van de gekozen vorm. Ontvang je als particulier veel kleine bijdragen zonder tegenprestatie, dan is jouw grootste zorg de schenkbelasting per schenker. Ontvang je als ondernemer bijdragen voor een beloning, dan praat je over omzet en mogelijk btw. Ontvang je een lening, dan neemt jouw schuldpositie toe en verwerk je rente en aflossing in de winst.
Het platform
Een platform dat bemiddelt rekent zijn commissie als omzet. Soms fungeert een platform als zuiver doorgeefluik en soms voegt het inhoudelijke waarde toe. Dat kan effect hebben op de vraag of het platform een loketinstelling is en of bepaalde giftenaftrek bij de gever door de fiscale bril van de uiteindelijke begunstigde moet worden bekeken. Voor campagnevoerders is vooral van belang dat het platform per bijdrage de noodzakelijke gegevens kan leveren.
Praktische aandachtspunten uit de praktijk
Werk met een helder plan
Leg vooraf vast wat je precies aanbiedt en welke fiscale route daarbij past. Een heldere pagina en duidelijke bevestigingen voorkomen discussie over de vraag of een betaling een gift was of een aankoop.
Zorg voor sluitende administratie
Bewaar betaalbestanden, exporteer donatieoverzichten en controleer of naam en rekeningnummer zijn vastgelegd. Noteer dat partners als één gever tellen. Als je dit op orde hebt, is aanscherpen achteraf meestal niet nodig en kun je bij vragen van de fiscus vlot antwoorden.
Denk na over btw in je prijs
Bij beloningen hoort btw. Neem die belasting mee in je prijsafspraken en je doelbedrag. Anders gaat een deel van je opbrengst op aan belasting en lever je in op de uitvoerbaarheid van je project. Maak een simpele begroting met brutobedragen en reken terug naar netto.
Rekening en tenaamstelling
Laat je campagne uitbetalen op de rekening die hoort bij de entiteit die de campagne voert. Dat kan privé, eenmanszaak, BV of stichting zijn. De tenaamstelling moet kloppen met de administratie. Het gekozen rekeningnummer verandert niets aan de fiscale kwalificatie, maar een mix van privé en zakelijk maakt achteraf uitleggen lastiger.
Uitkering en bijverdienen
Ontvang je een uitkering, bespreek dan vooraf met de uitkeringsinstantie welke ruimte er is. Inkomsten en winst uit crowdfunding tellen vaak mee voor jouw belastbaar inkomen. Afstemming voorkomt vervelende terugvorderingen terwijl je project nog loopt.
Jaaroverzicht en bewijsstukken
Download aan het einde van het jaar een overzicht met de totalen en de specificaties. Dat document gebruik je voor je aangifte. Staat een voorwaarde op het geld of is er een verplichting om terug te betalen, dan leg je die onderbouwing bij het overzicht.
Scenario en rekenvoorbeelden
Particuliere actie zonder tegenprestatie
Je haalt € 24.000 op voor medische kosten. Je hebt driehonderd gevers. Eén gever stort € 3.000 en de rest geeft kleinere bedragen. Door jouw nette administratie zie je dat slechts één gever boven de vrijstelling uitkomt. Je doet aangifte voor die schenking, betaalt belasting over € 310 en houdt de rest belastingvrij. Was je administratie niet op orde geweest, dan had de fiscus het hele bedrag als één schenking kunnen zien met als gevolg een veel hogere heffing.
Makerscampagne met beloningen
Je biedt een kaartje voor een repetitie en een gesigneerde lp. Je plant € 15.000 aan bijdragen, waarvan het grootste deel beloningen. Jij boekt alle bedragen met een beloning als omzet en berekent btw waar dat geldt. Een paar grotere bedragen zonder tegenprestatie noteer je als giften aan de stichting die het project uitvoert. Door die splitsing kloppen zowel je btw als je inkomstenbelasting en hoef je geen schenkbelasting te verwachten.
Lening via platform
Jouw BV leent € 50.000 bij de crowd tegen zes procent. De rente is voor jouw BV een kostenpost, en voor de particuliere investeerder een vermogensbestanddeel in box 3. Betaalde platformkosten boekt jouw BV als kosten. Kun je een aflossing tijdelijk niet betalen, dan treed je in overleg. Bij een zakelijke afwaardering verwerk je het verlies in de winst van de investeerder of de BV, afhankelijk van wie het risico draagt.
Veelvoorkomende misverstanden
Alles is een gift
Niet waar. Zodra er een meer dan symbolische tegenprestatie is, is het in wezen verkoop. Dat brengt omzet en btw met zich mee. Alleen betalingen zonder echte tegenprestatie kunnen schenking zijn.
Het platform regelt de belasting
Een platform kan gegevens leveren en soms btw afhandelen voor eigen vergoedingen. De fiscale kwalificatie van jouw campagne blijft jouw verantwoordelijkheid. Jouw administratie en keuze van vorm zijn doorslaggevend.
Donatiebewijs zonder btw betekent geen btw
Dat een bon of kwitantie geen btw toont bij een particuliere donateur zegt niets over jouw btw plicht. De vraag is of de tegenprestatie meer dan bijkomstig is. Beantwoord je die vraag met ja, dan verwerk je de btw gewoon in je aangifte.
Checklist om problemen te voorkomen
Wil je maximaal zekerheid, loop dan deze korte checklist langs. Beschrijf de vorm van jouw campagne en de tegenprestaties, leg vast wie de uitvoerder is en op welke rekening wordt uitbetaald, zorg voor een donatielog met naam, datum, bedrag en rekeningnummer, bereken doelbedragen inclusief btw en platformkosten en maak afspraken met partners of medebestuurders over de verwerking in de administratie. Met deze stappen is controle achteraf zelden een probleem.
Verband met jouw totale belastingpositie
De gevolgen van een campagne staan niet los van jouw overige inkomen of vermogen. Voor ondernemers gaat het resultaat mee in de totale winst, inclusief eventuele zelfstandigenaftrek of andere faciliteiten. Voor particulieren telt de waarde van vorderingen mee in box 3 en ontvangen schenkingen beïnvloeden niet de tarieven van de inkomstenbelasting, maar zijn wel relevant voor aangifte schenkbelasting. Verwacht je in een jaar bijzondere posten of heb je al een flinke buffer in box 3, neem de opbrengst of de lening daarin mee om verrassingen bij de aanslag te voorkomen.
Verder lezen
Zoek je verdieping over de behandeling van winst in een BV of de aangifte als zelfstandige, bekijk dan de uitlegartikelen over belasting voor de BV en over belasting voor zzp ers. Die helpen je om de opbrengsten en kosten uit jouw campagne goed in te passen in je totale aangifte.
Conclusie
Crowdfunding en belasting lijkt complex, maar met de juiste indeling valt het mee. Bepaal eerst de vorm van jouw campagne en jouw hoedanigheid. Bij pure donaties zonder tegenprestatie speelt schenkbelasting per gever en is een strakke administratie onmisbaar. Bij beloningen is er omzet en vaak btw. Lening crowdfunding leidt tot rente en balansposten. Leg keuzes en gegevens netjes vast en check bij twijfel de situatie met een adviseur. Zo houd je jouw project financieel gezond en voorkom je gedoe achteraf.
Veelgestelde vragen over Crowdfunding Belasting
Moet ik schenkbelasting betalen over crowdfunding donaties
Dat hangt af van de vorm. Ontvang je als particulier donaties zonder tegenprestatie, dan telt elke donatie als aparte schenking. Per gever geldt een jaarlijkse vrijstelling. Voor 2025 is dat € 2.690. Komt iemand daarboven, dan doe je aangifte en betaal je over het meerdere. Bied je een beloning, dan is het doorgaans omzet en geen schenking.
Wanneer betaal ik btw bij crowdfunding
Bied je een tegenprestatie die meer dan symbolisch is, dan is er sprake van een levering of dienst en dus omzet met btw. Het tarief hangt af van wat je levert. Culturele prestaties en boeken vallen soms onder negen procent, veel andere producten onder eenentwintig procent. Pure donaties zonder echte beloning kennen geen btw.
Hoe verwerk ik een lening via crowdfunding in mijn aangifte
Als particuliere investeerder valt de vordering meestal in box 3. Je geeft de waarde op peildatum aan. Al bijgeschreven rente maakt deel uit van jouw banksaldo. Als ondernemer staat de vordering op de balans, rente is opbrengst en kosten zijn aftrekbaar. Valt een lening oninbaar, dan beoordeel je of afwaarderen zakelijk kan.
Heeft crowdfunding invloed op mijn uitkering
Winst of inkomsten uit crowdfunding tellen vaak mee voor jouw belastbaar inkomen. Dat kan gevolgen hebben voor de hoogte van een uitkering. Bespreek dit vooraf met de uitkeringsinstantie, zodat je weet welke ruimte er is en je achteraf geen terugvordering krijgt. Fiscaal verwerk je de opbrengsten volgens de gekozen vorm.
Welke administratie moet ik bijhouden voor Crowdfunding Belasting
Leg per donatie vast wie gaf, welk bedrag, wanneer en vanaf welk rekeningnummer. Noteer ook of er een tegenprestatie was. Bij gebrek aan gegevens kan de fiscus alle donaties als één schenking zien, met verlies van meerdere vrijstellingen tot gevolg. Bewaar ook de platformrapportages en jouw bevestigingen aan donateurs.
